Nieuws

De maond augustus

13 augustus 2023

In de serie “Sjlechter Jos verhaalt” vandaag een relaas over de belevenissen van Jos in vakantietijd in het Belfeld van weleer.

Augustus, veur ôs wie we nog menkes waare beteikende det eine ganse maond vreej van sjoel. Ich waas toen kameraod met Jos van Tax  en weej trokke zon bietje de ganse maond same op. Veerde of viefde klassers waare we toen. Ich makde  den ein bietje deil oët van det gezin . Ich bleef dao slaope, aete, en loesterde net zoë good nao vader en moeder (zoë sprooke zeej heur elders aan) als det ich nao mien eige elders loesterde. Boave op de zölder hadde de jôngens heur slaopkamers, dus auch de miene. Vanoët de keuke ging se de trap umhoëg. Den mosde se ein groët loëk umhoeg duuje en kwaams beej de slaopkamers. Det loëk waas veur ein menke van nege bes zwaor, en we mosde oët kieke det det neet truuk veel op dien kiebes, want den had se gegarandeerd hersesjudding (veur zoë wiet as det meugelijk is ;-)) De slaopkamerraam loog op het noord-oeste. De zomerzonstraole speulde dus s’morges al op tied tösse de gardiene door. Ich woort wakker as de auto van de melkfabriek kwaam. Dae kwaam de volle tuite ophaole met de melkproduktie van den daag der veur. Die tuite waare van iezer, en as die gevuld waare wooge die al gauw 40 toet 50 kilo per stök. Dae chauffeur sprong oët dae vrachwage en slingerde die tuite op de auto of det ut niks waas. Geliek zat hae dao wir ein paar laege tuite neer veur de melkproductie van dae daag. 

We stinge op. vreeve ôs de slaop oët de auge, en keeke effe nao boëte. Dao zooge we op de electricedraod hongerde zwaluwe zitte. Fijn op een rij, klaor um de aanval in te zette op het ongesiever in de loch. Zwaluwe kenne neet op de grônk zitte, den komme ze neet mier weg, maar de lectricedraod dae toen nog baove de grônk leep van houte paol nao houte paol, waas veur heur ein perfecte landings- en startbaan. Dae draod zoot met porceleine pötjes aan die peül vas, en van de paol oët ging den ein aaftakking nao ein hoes of boerderie as straumveurzieing. Dae draod woort den auch wir vas gemak aan porceleine pötjes die aan de gevel van het hoes zoote. Het loek aope, trap aaf, en weej stinge in de keuke. Ein washendje door de snoet, kamp door de haor (had ich neet neudig want ich had eine gemieliemaeterde biebob) en plaats nimme aan taofel. Auch ich had dao mien eige plaats. Vader Tax kwaam truuk van het melke en moeder had de verkes en kiepe gevoord. Now moste we efkes stil zien want vader mos het niejs en veural het waerberich van dae daag huure. Belangrieke informatie asse boer bes. Dae radio met zo’n greun aug baove rechs in het front, sting op ein sjaepke baove de bank. De koffiekan en thiëkan woorte op taofel gezatte wao auch al vleis en kiës op sting net as  kroët en hagelsjlaag . Maar iers kreege we van mooder eine telder besjuutepap. Det waas werme melk met ein besjuut en sokker drin.  We hadde den boëk vol en wiste vanzelf al det we met het lank op moste. Petatte rape. Alle kinger, dus ich auch, de ker op achter de tractor wao auch eine stapel jutezek op loog um de petatte in te doon um dees mei truuk te nimme nao de boerderie. Vader deej de petatte oët met eine semi-automatische rooijer en het raape kôs beginne. Jong,  det waare lang reeje. Dow kreegs ein mang met en begôs te raape. Steeds de mang veuroët huffe en vol goëije met de petatte die se deejs raape. Mang vol, ophuffe en truuk nao de rank van ut veld wao de petatte in de juutezek woorte gesjut en met de laege mang truuk nao wao se oët gesjeis waas um wir met hetzelfde verder te gaon. Rônk ein oor of tien kwaam moeder met botterhamme en drinke. Sjafte!! Geweldig, zunke op ut liëf, botterham op de voes, en meistal exota limonade oët ein beugelfles die dök knalde asse die aope maksde. Met de kont op enne petattezak, en geneet van die botterham, mier nog missjien as now van ein veer gange diner. Waare de petatte gerap, alles en idderein wir de ker op en truuk nao de boerderie. Now moste de petatte gesorteerd waere. Ein houte sorteer-apperaat, wat handmatig woort aangedreeve met ein vliegwiel wat weej meugde drei-je. Veuraan eine groete bak wao vader de zek met ongesorteerde petatte insjudde. Weej dreije aan det vliegwiel waodoor in de sorteerbak de versjillende ruusters in ein snel tempo van links nao rechts en van veur nao achter ginge. Naor rate de diekte, vele de petatte door de ruusters van versjillende gruute en vele gesorteerd truuk in de juute zek die we aan het sorteermachien môsde heüke. 

Waege op de bascule, zek van 40 kilo en de productie veur dae morge waas klaor. Sjoen waas auch as we de petatte rônk ginge bringe. En den neet ein paar kilo, nae veur de ganse winkter, veur het ganse gezin. Vader had ein lieske met bestellingen, met dao op het aantal kilo’s en de adresse. De zek met petatte de ker op, en weej auch. Bezorge in Belvend en Tegele. En waorum ginge weej gaer met? 

Op de meiste plaatse vonge ze ôs sjienbaar toch waal sjoën kaelkes en kreege weej lichtig get lekkers in de heng geduujd. Tax  droog de zek met petatte beej de minse in de kelder en sjudde die dao um. Sommige hadde ein petattekis en sommige hadde eine hook vreej gemak en aafgezatte met ein sjot. Nao rate de groete van ut gezin kwaam dao de ganse winkterveurraod te ligge. En um de zoëvuul zek woorte die gepoeierd taege het kiene. Ich weit neet wat veur spul det waas, maar of se det now nog zuls meuge gebroeke? Enfin, ker laeg, vader de beurs vol en weej de tes met sjlok. Truuk nao hoes, het boerewerk ging gewoën door, maar weej waare verder vreej en kôste gaon speule toet det ut aovendaete op taofel sting. Gewoën eine daag in ôs vakantie as kink ziende. Niks van geleeje. En bes gruuts det weej het versjil kenne en met hebbe meuge make. We zitte in ein tiedperk van hiel sjnelle verangeringe (Destieds waas der gen televisie en now zitte we in ut computertiedperk) . En ich waas t’r toen net zoë good aan as now.    

“Uche sjlechter”