Viaduct Schelkensbeek

viaduct Onderste Hof Belfeld Reuver klein
Viaduct Onderste hof

Op de grens met de gemeente Beesel ligt sinds 1865 een spoorwegviaduct, dat tevens de Schelkensbeek overkluist. Aangezien de beek de gemeentegrens tussen Belfeld (Venlo) en Beesel vormt, ligt de helft van het viaduct op Beesels grondgebied en de andere helft dus op Belfelds/Venlo’s grondgebied. In 1928 werd het viaduct opgeknapt maar de markante bakstenen onderdoorgang bleef. De zuidelijke helft in de gemeente Beesel heeft de status van gemeentelijk monument.

Aan de westzijde van het viaduct, waar de Schelkensbeek richting Maas stroomt, voegt de Gaesbeek die in het Meelderbroek ontspringt zich bij de Schelkensbeek. Opmerkelijk bij de naam Schelkensbeek is, dat de oudere vormen vaker een ‘r’ laten zien dan een ‘l’. ‘Scheer’ is een oud woord voor ‘klip’, ontleend aan de snijdende of scherende werking van het water. De diep ingesleten bedding van deze beek op de grens van Beesel en Belfeld sluit goed aan bij deze betekenis. ‘Schel’ betekent o.a. ‘scheiding’, opnieuw een betekenis die goed aansluit bij de ligging op de huidige gemeentegrens.

Zowel aan de Belfeldse (westzijde) als aan de Reuverse (oostzijde) van dit viaduct liggen eeuwenoude boerderijen: ‘Op den Berg’ en de ‘Onderste Hof’. De hoeve Op den Berg werd in het verleden vaak met de naam ‘Berghof’ aangeduid. Ze was lange tijd bezit van de Tegelse koopmansfamilies Canoy en Franssen.

48 boerderij Op den Berg voor 1960
Boerderij Op den Berg voor 1960

De Onderste Hof heette in de 14e eeuw nog ‘Nederhoeven’. In 1445 droeg Margrete van Kessel Roffaert haar helft van de boerderij Nederhoeven over aan de Kruisheren te Roermond. Naar hun patroon, de heilige Cornelis, werd de boerderij enkele eeuwen Sint Cornelishof genoemd. Daarnaast werd ze in de 17e eeuw ook wel Ruttenhof genoemd, naar de pachtersfamilie Rutgens.

Venlo Mien Hert