Verzets monument Patersweg

cof

Dit oorlogsmonument in Belfeld is opgericht ter nagedachtenis aan alle Belfeldse burgers die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen zijn omgekomen. In het bijzonder worden vijf verzetsmannen herdacht die in 1944 door de bezetter, o.a. hier op de Patersweg, zijn omgebracht: Henk Gommans, Cor Janssen, Rinus Pereira, Bert Ummels en Ben Verstappen.

Luister hier naar het verhaal van ooggetuige Mathieu Janssen (27-1-1907/12-4-1998), verteld door zijn zoon Pieter Janssen en schoondochter Thea Janssen – Kursten. 

 Ben VerstappenBert Ummels
 Henk Gommans Rinus Pareira

Naar verhouding zaten in de gemeente Belfeld veel Joden ondergedoken. Tot in de zomer van 1944. Toen werd de Arbeitskontrolldienst (AKD), onder leiding van de NSB’er Johan Berendsen uit Venlo, feller en vestigde zich in Reuver een afdeling van de Feldpolizei.

In het voorjaar van 1944 richtte Ben Verstappen een knokploeg (KP) op. Aanvankelijk beperkten de werkzaamheden zich tot het zoeken van onderduikadressen. Maar in de zomer van 1944 kreeg de knokploeg van Verstappen van de provinciale KP-leiders opdrachten als het kraken van een melkfabriek in Broekhuizen en het inbreken bij een molen in Beesel en de boerenbond in Velden. Eind augustus 1944 ontdeden de KP’ers een Belfeldse zwarthandelaar van zijn woekerwinst en liquideerden ze twee onderduikers die de KP-organisatie in Hulsberg in gevaar dreigden te brengen. Het hoofdkwartier van de knokploeg van Verstappen was gevestigd in een schuilbunker aan de Patersweg te Belfeld.

Op woensdag 30 augustus 1944 wachtte KP-lid Pereira (een onderduiker uit Den Haag) in de bunker op zijn strijdkameraden die een opdracht uitvoerden. Omdat zij op de afgesproken tijd niet terugkeerden, ging Pereira naar buiten. Daar liep hij twee leden van de AKD tegen het lijf.

Pereira’s identiteitspapieren bleken niet in orde te zijn en bovendien had hij opvallend veel distributiebonnen bij zich. Op Pereira’s onderduikadres (de boerderij van Janssen) troffen de AKD’ers ander belastend materiaal aan. Een vrachtautochauffeur die de aanhouding van de verzetsman had gezien, lichtte Verstappen in. Deze ging samen met Ummels (opperwachtmeester van de marechaussee) naar de boerderij. De AKD’er Sabbé stond bij de boerderij op wacht en er ontstond een vuurgevecht. De KP-leider werd dodelijk getroffen en Ummels, die iets later arriveerde, werd gearresteerd.

Samen met Pereira en het stoffelijke overschot van Verstappen werd hij naar de kazerne in Blerick vervoerd. Daar vond men op het lichaam van Verstappen een lijst met namen van KP’ers aan wie een wapen was verstrekt. Ook de namen van Ummels en Gommans (leider van de Jonge Wacht in Beesel) stonden daarop. Ummels en Pereira werden door Sicherheits Polizei kommandanten Nitsch en Conrad aan de spoorlijn tussen Belfeld en Reuver doodgeschoten. Op 5 oktober 1944 werd C. Janssen uit Sevenum gearresteerd, die als onderduiker op een boerderij werkte. Twee dagen later werd H. Gommans aangehouden. Nog diezelfde avond werd Janssen in de bossen tussen Beesel en Reuver en Gommans aan de Patersweg gefusilleerd.

De voor deze daden verantwoordelijke Duitse commandant Richard Nitsch kreeg in 1948 een levenslange gevangenisstraf en werd in 1960 weer op vrije voeten gesteld.

Bronnen;.

Venlo Mien Hert