Het oude parochie kerkhof

In tegenstelling tot veel oude kerkhoven is niet het kerkhof rondom de kerk verdwenen, maar hier in Belfeld de kerk zelf. Omstreeks 1840 werd het kleine kerkje dat op het huidige kerkhof lag afgebroken. Na de afbraak werd naast het kerkhof een nieuwe kerk gebouwd die overigens zelf in 1912 werd vervangen door een opvolger. Het Belfeldse kerkhof heeft een hoge ouderdom en bestaat op deze plek al waarschijnlijk vanaf 1571, het jaar waarin de parochie Belfeld werd opgericht.

In het midden van het kerkhof staat een hardstenen kerkhofkruis uit 1852. Dit staat overigens niet op zijn oorspronkelijke plek omdat bij de vergroting van het kerkhof met een uitbreiding van de noordzijde het kerkhofkruis een nieuwe centrale positie kreeg. Dit kerkhofkruis is nog gericht op de oude westelijke ingang (poortingang met pilaren).

Alle graven zijn oost-west georiënteerd. Alleen de laatste rij aan de oostkant was gereserveerd voor kindergraven. De ‘kale’ plekken op het kerkhof zijn in veel gevallen zandgraven waarop geen grafmonument meer aanwezig is.

Lange tijd vormde dit gebied de oude dorpskern van Belfeld. Behalve het voormalige gemeentehuis is daarom ook het kerkhof een belangrijke herinnering aan de naoorlogse verplaatsing van de dorpskern en uiteraard aan de hier gelegen parochiekerk(en). In 1955 werd een nieuwe begraafplaats aan de Schoolstraat gerealiseerd waarna dit kerkhof buiten gebruik werd gesteld met uitzondering van familiegraven. De laatste bijzetting vond in 1975 plaats.

Er zijn een aantal grafmonumenten aanwezig van personen die in de eerste helft van de 20e eeuw een belangrijke rol in de Belfeldse samenleving hebben gespeeld;

• Burgemeesters:
  • J. Jacobs (overleden 1925);
  • H.J. Harbers (overleden 1952).
• Priesters:
  • W. Hermens (overleden 1937);
  • G.L.H. Janssen (overleden 1958)
• En de graven van een aantal oorlogsslachtoffers.

Daarnaast zijn er minstens twee graven die vanwege het gebruik van keramische materialen (kenmerkend voor deze regio) een lokale kunsthistorische waarde vertegenwoordigen. Het betreft de graven van G. van Eck en H.M.C. Klumpers.

Een rondje over het kerkhof

Graf burgemeester J.J. Jacobs

J.J. Jacobs woonde zijn leven lang in de schaduw van ‘zijn’ Belfeldse raadhuis. Hij is afkomstig van Baarlo waar hij op 2 februari 1860 geboren wordt als zoon van landbouwer Jan Jacobs en Francisca Hendrickx. In 1862, op 2-jarige leeftijd, komt hij met zijn ouders naar Belfeld en groeit op in de pachtboerderij Rijksweg Noord 2 (later D’n Herberg). Omstreeks 1900 bouwt hij een eigen woning aan de Rijksweg (met zicht op het raadhuis), waarin naderhand hotel-café-restaurant Midden-Limburg is gevestigd. Jacobs zit sinds 30 juli 1895 in de gemeenteraad waar hij snel carrière maakt. Vanaf 19 februari 1898 is hij wethouder, op 26 juli 1899 volgt de benoeming als ambtenaar van de burgerlijke stand. In 1911 wordt hij tenslotte als burgemeester benoemd. Dat blijft hij tot 1925.

Jacobus Joannes Jacobs is in de eerste plaats ondernemer. Hij bezit een steenoven in het Eckschip en een dakpannenfabriek aan het Hamarplein. Hij wordt na zijn overlijden begraven op het oude parochiekerkhof aan de Urbanusstraat. Woonde hij al praktisch zijn hele leven nabij het raadhuis, ook na zijn dood is zijn grafzerk nog altijd te vinden in de schaduw van het door hem zo vurig gewenste gebouw dat tijdens zijn burgemeesterschap tot stand komt.

 

Graf burgemeester R.H.J. Harbers

Harbers is afkomstig uit Echt waar hij op 29 februari 1896 werd geboren. Joseph Harbers was een zoon van Bernardus Lambertus Harbers (1864-1942; leraar aan de “Bischoppelijke Kweekschool voor onderwijsers” te Roermond) en Anna Margaretha Sormani (1870-1944). Hij trouwde in 1925 met Anna Wilhelmina Hendrika Rooijakkers (1898-1990) met wie hij zes kinderen kreeg. Rond 1924 werd hij de gemeentesecretaris van Ottersum als (indirecte) opvolger van M.F.G.M. van Grunsven, die burgemeester van Susteren was geworden. Harbers werd in 1932 benoemd tot burgemeester van Belfeld. Hij werd in 1942 ontslagen waarop Belfeld in de persoon van J.H. van den Berg een NSB’er als burgemeester kreeg. Na de bevrijding in 1945 keerde hij terug in zijn oude functie. Tijdens zijn burgemeesterschap overleed Harbers onverwacht op 19 januari 1952 op 55-jarige leeftijd. Het Burgemeester Harbersplantsoen in Belfeld (waar het Indië-monument staat) is naar hem vernoemd.

Graf pastoor J.W. Hermens

Johannes Wilhelmus Hermens werd geboren te Roermond 4 januari 1867. Monseigneur Franciscus Boermans wijdde hem in 1890 priester. Hij was achtereenvolgens kapelaan: in 1890 te Broek-Sittard, in 1892 te Middelaar, in 1893 te Beegden, in 1903 te Panningen. Toen pastoor Joosten te Gennep werd benoemd, werd pastoor Hermens in als zijn opvolger aangesteld te Belfeld. Hij werd geïnstalleerd de 23e juli 1911 door deken Bauduin van Venlo. Hij kreeg eervol ontslag in oktober 1935. Hij ging rusten bij de zusters van de Goddelijke Voorzienigheid in het klooster aan de Kerkstraat te Tegelen en stierf in het R.K. Ziekenhuis te Tegelen 25 november 1937 en werd hier begraven. Hij bouwde in 1913 een nieuwe kerk, die langs dit kerkhof lag en in 1932 een nieuwe pastorie aan de Maas.

 

Graf pastoor J.G.L.H. Janssen

Joseph Godfried Leonardus Hubertus Janssen werd geboren te Belfeld 6 november 1873 als zoon van G. H. Janssen, de latere burgemeester en Henriëtte Kessels, dochter van burgemeester Kessels. Hij werd priester gewijd te Roermond 31 maart 1900 en werd kapelaan te Meerlo. In 1902 ging hij naar Roggel. In 1905 naar Meyel en in 1909 naar Vlodrop. In 1921 werd hij pastoor te Ittervoort en in 1930 te Nieuwenhagerheide. In 1947 keerde hij naar zijn geboorteplaats terug en was daar rustend priester tot zijn dood, dinsdag 8 oktober 1958 in het ziekenhuis te Tegelen. Onder overweldigende belangstelling werd deze zeer geziene priester en minnaar van natuur, jacht, visserij en folklore begraven als laatste van zijn familie te Belfeld in het hier aanwezige familiegraf op 10 oktober 1958.