De heemkundevereniging Maas- en Swalmdal (actief in Belfeld, Beesel-Reuver en Swalmen) heeft vorig jaar bij de gemeente Venlo om aandacht gevraagd voor de belangrijke archeologische waarden op de locatie van het bedrijfsterrein van de voormalige fabriek van Egidius Janssen aan de Witveldweg te Belfeld. Dit in verband met de voorgenomen herontwikkeling ten behoeve van een logistieke bedrijfshal.

De Werkgroep Archeologie van de heemkundevereniging heeft vanaf haar prille begin in 1980 meerdere malen onderzoek in de directe omgeving van dit terrein gedaan. Hieruit is naar voren gekomen dat we hier met een omvangrijke Romeinse nederzetting te maken hebben, waarvan het belang niet onderschat mag worden. Door de aanwezige dikke akker laag is de vindplaats waarschijnlijk goed geconserveerd. De vereniging heeft dan ook gepleit om alles in het werk te stellen om deze vindplaats ter plaatse te behouden en de bescherming te geven die daarvoor nodig is.

De gemeente Venlo heeft daarop laten weten bewust te zijn van het belang van de vindplaats en deze te nomineren als gemeentelijk beschermd archeologisch monument. In de uitwerking van de bouwplannen zal terdege rekening gehouden moeten worden met de archeologie op de locatie.

Uitgevoerd archeologisch proefsleuvenonderzoek in het kader van de bouwplannen heeft de vermoedens meer dan bevestigd. Er zijn sporen van Romeinse gebouwen gevonden, waaronder resten van vloerverwarming (zogenaamd hypocaustum), karresporen van meerdere wegen waaronder de Romeinse voorganger van de Witveldweg, loopgraven uit de Tweede Wereldoorlog en aanwijzingen dat het terrein ook al vóór de Romeinse tijd bewoond is geweest. Het meest spectaculair zijn echter de dakpanstempels van het Eerste legioen (gelegerd in Bonn) en Dertigste legioen (gelegerd in Xanten) die voor de dag zijn gekomen. Uit misbaksels en ovenmateriaal blijkt dat dit bouwmateriaal met militaire stempels, ter plaatse gemaakt is. Wat de militairen in Belfeld deden en bouwden is nog onbekend, vooral omdat vergelijkbare vindplaatsen in Limburg en verdere omgeving tot op heden niet zijn aangetroffen. De vindplaats is daarmee uniek in zijn soort.

Waarom was deze locatie in het verleden aantrekkelijk om te wonen?
In de prehistorie zal vooral de hoge droge ligging boven het Maasdal van belang zijn geweest. Van de Romeinen is echter bekend dat ze deze plekken langs de Maas bewust als locatie voor hun villa’s kozen, vanwege het uitzicht over het landschap en de rivier. Ook in de twintigste eeuw is in Belfeld de hoge terrasrand voor (exclusieve) bewoning in trek geweest. Zo verscheen al in 1939 tussen Heuvelweg en Rijksweg de woning voor de Belfeldse burgermeester.

Bij de voorgenomen plannen om een gigantische distributiehal te bouwen op het Witveldterrein zal het fraaie uitzicht worden geblokkeerd door vijf meter hoge geluidsschermen om de geluidsoverlast van vrachtverkeer t.b.v. het logistieke bedrijf te beperken. Zonde dat deze omgevingskwaliteit niet meer wordt benut!

Voor nog meer informatie, zie ook deze link.