Nieuws

De Jongessjoel

7 mei 2023

Sjlechter Jos Hoezen verhaalt in zijn vaste rubriek over zijn herinneringen aan de lagere schooltijd in Belfeld.

Ich laup beej ôs de achterdeur oët en huur in de verte al eine trein aankomme. Sjnel ren ich um onger de baog te gaon staon, want ich vong det toen prachtig as dae dieke trein met vuul kabaal dao euver haer reej.
Ich sjtook de waeg euver en ging verder langs de lange hoege tuinmoer van Toën Janssen. Det waas ein sjoën hoes op de hook Sjoelstraot/Julianastraot met enne haof toet aan Lei v/d Mölder en die hadde toen al ein gemetselde garage. Verder langs de meule wao Jan en Lei al duchtig aan het male waare. Den langs de bongerd van de mölder met fruitbuim en kiepe. Heej nao rechts en geliek links en den kwaams se beej de sjpeulplaats van de jôngessjoel.

De sjpeulplaats waas verdeild in twië. Links veur de jônge van de veerde toet de zesde klas, en rechts veur de jônge van de ierste toet en met de derde klas. Der waas eine laevesgroëte veranda wao de fietse onger stônge van de jônge die van wier moste komme. Aan de veranda zoote ach nog twië loedse vas. Volges mich van de gemeinte. Aan de rechterkank een reej urinoirs (op zien Belvends “pisbek”) wao dök enne wedstried woord gedaon wae het hoegste kwaam met plasse. Vief veur nege trok meister Cuypers (Cris) aan de bel. Ein groëte bel die baove de ingang hong en die via ein staolkaebelke vanbinne oët geluud kôs waere. Alle jonge stuufde den nao de sjpeulplaats van de klendere kinger en ginge dao in de rij staon. Iers wir de ierste klas den de twiëde enz.


Dien juffrouw of meister ging den beej dien klas staon. Ich had toen juffrouw Thijssen (Truus), neet mien favoriete juffrouw. Zeker neet nao de juffrouw die ich op de ierste klas had gehad. Juffrouw Busman. As zeve-jeurig menke zei ich al det ich dao mei ging trouwe. Ein sjat van ein juffrouw. De ierste wörtjes die ze mich gelierd haet ken ich now nog. Aap-schoen-boor-mes-kam-pit-rijf-rok-een uil-kous-lei. Ala, de juffrouw sommeerde ôs det we nao binne moste.
Maar we koste neet direct de klas in, iers moste de sjloffe aan die in de groete betegelde gank aan de kapstok hinge en ware gemak van reste gordiene of bankstellestof. Enne soort van zak veur elke voot, met boaveaan eine stevige elastiek, en dees sjloffe kôsse den euver de sjoon aantrekke. En umdet de geng in sjoel gladde vloere hadde kôs se met die sjloffe aan dao geweldig sjliddere. Det meugde neet maar we deeje ’t toch.
Den de klas in, netjes in dien bank met ’n inkpötje in het midde en ein kruunkespen in de gleuf d’r naeve. De houte klep van de bank kens se ophuffe en dao ligge al dien sjrifte en lierbeük in. Nao ut baeije kos de les kôs beginne.
Um tien oor waas der spuulkwarteer. Alle jonge stove nao boete en de meisters en juffrouwwe nao ’t lierare-kaemerke wao se nao ein minuut de rauk kôs sjnieje. Maar eine lieraar môs mei nao boëte om de jônge in het gareel te haaije. Der waare waal ens twië jônge die zich efkes neet koste lieje en den op de voes gingen. De ganse sjoel der rônk um haer in eine krink zoëdet ze auch plaats hadde um te vechte, “Herrie, herrie” woort den door idderein gescandeerd. Det ging door toet det de betreffende ongerwiezer de twië kemphanen oët elkaar had gehaold en den ging alles wir verder alsof der niks gebeurd waas. Um kwart euver tien ginge we wir nao binne um de les te vervolge.

Maar den, um half elf wir in de rij en nao boëte. Wat waas der loos? Weej moste de juffrouw in gelid volge. De sjpeulplaats aaf en linksop. Wat had det te beteikene? Neet vuul later stinge we veur het greune kruuts gebouw. Veuraan moste weej ôzze linker baoveerm vreej make. Ein kamer wier zooge weej ut al. Dokter Willems met ein gans regiment spuiten langs zich. Der tösse oet gaon ging neet mier hoewaal sommige in paniek det toch probeerde. Ein veur ein in de rij en langzaam opsjuuve. Zoë kwaam se steeds doender beej de Dokter. Iers sjting dao Ietje van Geurts. Det kiepde dich eine kwak jodium op de baove-erm, den langs de dokter, dae deej net of hae aan het darte waas en joog dich de spuit met Barneveld precisie in de baove-erm.
Den langs Tanta Alda (Hoezen) die der nog ens met ein wetje euver haer poetsde en het leid waas geleeje. De ziekezuster heel alles in de gaate. Boete wir in de rij en den ruig spraeke desse der niks van geveuld has. Truuk nao sjoel. Ut waas ongertösse twelf oor. Middaag, en we kôste nao hoes. Werm aete!