De oude kapel – Belfelds eerste parochiekerk

cof
Omstreeks 1520 verrees in Belfeld een kapel die in 1571 tot parochiekerk is verheven. De tekening is gemaakt kort voor de afbraak van het kerkje in 1839.

In de middeleeuwen had Belfeld nog geen eigen parochie. Wel was er sinds 1518 een kapel waar tegenwoordig het oude kerkhof is. Deze kapel was toegewijd aan de Heilige Urbanus. Hier vonden af en toe kerkdiensten plaats, maar op zon- en feestdagen, voor dopen, trouwen en begraven moest men naar de parochiekerk in Tegelen. Toen in Tegelen echter een ketterse’ predikant, die de Lutherse leer verkondigde, als pastoor werd aangesteld zorgde dat voor veel beroering. Vooral vanuit Belfeld kwamen vlammende protesten en wilde men niet meer in Tegelen naar de kerk. Landvoogdes Margaretha van Parma kwam zelfs tussenbeide en schreef in 1565 aan het Hof van Gelderland ‘de Belfeldse parochianen te bevelen niet meer in Tegelen naar de kerk te gaan’. In afwachting van de oprichting van een eigen parochie zouden zij beter naar een andere kerk in de buurt kunnen gaan. Maar het duurde nog tot 1571 voordat een eigen parochie een feit werd. Door een gebrek aan priesters tijdens de 80-jarige Oorlog bleef men echter in zekere mate afhankelijk van de parochiekerk in Tegelen.
Maar een andere oorzaak van de aanloopproblemen was ook, dat de Tegelse pastoor de zogenaamde ‘tienden’ moest missen. De tienden waren een belasting in natura verschuldigd aan de Kerk. Deze kerkbelasting diende als levensonderhoud van de pastoor, voor onderhoud van het kerkgebouw en voor levensonderhoud van de armen. Om te voorkomen dat deze ‘tienden’ Tegelen onthouden zouden worden, werden diverse processen gevoerd. Als gevolg daarvan, maar ook door de 80-jarige oorlog, heeft het bijna een eeuw geduurd voordat Belfeld weer een eigen pastoor kreeg.
Na 1571 heeft zij slechts 4 jaar dienstgedaan als parochiekerk. In 1575 is ze als gevolg van oorlogshandelingen tijdens de 80-jarige Oorlog afgebrand.

oznor


De kapel werd in 1670 hersteld en ging dienstdoen als parochiekerk. Als zodanig heeft zij nog tot 1839 gefunctioneerd. Toen de bisschop van Luik, waar Belfeld onder viel, in 1836 Belfeld bezocht schrok hij van de toestand van de oude parochiekerk en drong hij aan op de bouw van een nieuwe kerk. De oude kapel is afgebroken in 1839.

Bronnen:

  • Boek Belfeld van eeuwwisseling naar eeuwwisseling, Paul Dings
  • Boek 400 jaar Parochie, pastoor Driessen
  • Informatie Twan Ernst

 

Venlo Mien Hert